- Τοποθεσία42 χλμ νότια της πόλης των Χανίων
- Μήκος:18 χιλιόμετρα, με διαδρομή διάρκειας 4-8 ωρών
- Εθνικός ΔρυμόςΑνακηρύχθηκε το 1962 και αποτελεί μέρος του Παγκόσμιου Δικτύου Βιόσφαιρας της UNESCO από το 2010
- Βιοποικιλότητα: Σπάνια είδη χλωρίδας και πανίδας
- Αξιοθέατα Εγκαταλελλειμένος οικισμός, εκκλησία Οσίας Μαρίας, Σιδηρόπορτες (το σημείο του φαραγγιού, όπου οι πλευρές αγγίζουν σχεδόν η μία την άλλη)
- Περίοδος επίσκεψηςΑπό τα μέσα Απριλίου έως το τέλος Οκτωβρίου, ανάλογα με τον καιρό
Το φαράγγι της Σαμαριάς είναι ένα από τα μεγαλύτερα και πιο εντυπωσιακά φαράγγια της Ευρώπης, με μήκος που φτάνει τα 18 χιλιόμετρα. Ξεκινά από το οροπέδιο Ομαλού, στη θέση Ξυλόσκαλο, και καταλήγει στην παραλία της Αγίας Ρούμελης, ένα ειδυλλιακό σημείο με κρυστάλλινα νερά, όπου ο επισκέπτης απολαμβάνει την απόλυτη ηρεμία μετά την ολοκλήρωση της πεζοπορίας. Η διαδρομή διαρκεί από 4 έως 8 ώρες, ανάλογα με τον ρυθμό του περιπατητή, και υπάρχει επαρκής σηματοδότηση σε όλο το μήκος της.
Το φαράγγι, το οποίο διαμορφώθηκε από την διάβρωση των πετρωμάτων μέσω ενός ποταμού, βρίσκεται στη νότια πλευρά του νομού Χανίων. Οι κάθετες χαράδρες της Σαμαριάς διακόπτονται από μικρότερα φαράγγια, πολλά από τα οποία προσφέρονται για δραστηριότητες όπως το canyoning.
Το 1962, το φαράγγι ανακηρύχθηκε Εθνικός Δρυμός, ενώ από το 2010 αποτελεί μέρος του Παγκόσμιου Δικτύου Αποθεμάτων Βιόσφαιρας της UNESCO, εξαιτίας της μοναδικής του βιοποικιλότητας. Στο φαράγγι κατοικούν και αναπτύσσονται σπάνια είδη χλωρίδας και πανίδας, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τον κρητικό αίγαγρο (κρι-κρι), που προστατεύεται αυστηρά.
Στη μέση περίπου του φαραγγιού, οι πεζοπόροι συναντούν τον εγκαταλελειμμένο οικισμό της Σαμαριάς, από τον οποίο πήρε το όνομά του το φαράγγι. Ο οικισμός εκκενώθηκε όταν ανακηρύχθηκε ο τόπος Εθνικός Δρυμός, ωστόσο τα σπίτια παραμένουν για χρήση από τους φύλακες. Εδώ δεσπόζει η παραδοσιακή αρχιτεκτονική των σπιτιών, διατηρώντας μια αυθεντική ατμόσφαιρα Κρήτης. Λίγα μέτρα πιο πέρα, βρίσκεται η εκκλησία της Οσίας Μαρίας, χτισμένη τον 14ο αιώνα. Η παραφθορά του ονόματος της εκκλησίας πιστεύεται ότι έδωσε το όνομα "Σαμαριά" στο φαράγγι.
Από τα πιο εντυπωσιακά σημεία του φαραγγιού είναι οι Σιδερόπορτες, όπου οι πλευρές του φαραγγιού σχεδόν αγγίζουν η μία την άλλη. Τα τεράστια βράχια φτάνουν σε ύψος τα 500 μέτρα, ενώ η απόσταση μεταξύ τους δεν ξεπερνά τα 4 μέτρα, δημιουργώντας ένα θεαματικό πέρασμα που κόβει την ανάσα.
Το φαράγγι της Σαμαριάς είναι επισκέψιμο από τα μέσα Απριλίου έως το τέλος Οκτωβρίου, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες. Η διαδρομή είναι ιδιαίτερα δημοφιλής, προσελκύοντας χιλιάδες επισκέπτες που αναζητούν την ομορφιά της φύσης και την πρόκληση της πεζοπορίας σε ένα από τα πιο φημισμένα φαράγγια του κόσμου.