- ΤοποθεσίαΑνάμεσα στις κορυφές των Λευκών Ορέων (Βόλακας, Γκίγκιλος, Ξυλόσκαλο, Σάμπερος, Ψιλάφι), 38 χλμ νοτιοδυτικά από τα Χανιά
- Έκταση15 τ.χλμ. με ακανόνιστο κυκλικό σχήμα
- Υψόμετρο1100 μέτρα
- ΥποδομέςΞενοδοχεία, εστιατόρια, αναψυκτήριο, φυσικό μουσείο, καταφύγιο Καλλέργη (1680 μ.).
- ΔραστηριότητεςΠεζοπορία (μονοπάτια Ε4), αναρρίχηση στον Γκίγκιλο, σπήλαια και πηγές
- ΙστορίαΣημαντικός ρόλος στις επαναστάσεις κατά των Τούρκων και κατά τη γερμανική κατοχή
- ΜύθοιΘρόνος του Δία στο Γκίγκιλο και μουσικές νεράιδες στο σπήλαιο Τζανή
Το οροπέδιο Ομαλού Χανίων είναι ένας κρυμμένος θησαυρός της Κρήτης, φωλιασμένος ανάμεσα στις επιβλητικές κορυφές των Λευκών Όρεων, Βόλακας, Γκίγκιλος, Ξυλόσκαλο, Σάμπερος και Ψιλάφι. Απέχει μόλις 38 χλμ από την πόλη των Χανίων και βρίσκεται σε υψόμετρο 1.100 μέτρων, προσφέροντας εκπληκτική θέα στα γύρω βουνά και την άγρια φύση της Κρήτης. Το οροπέδιο, με την ακανόνιστη κυκλική μορφή του και έκταση 15 τετραγωνικών χιλιομέτρων, είναι από τα μεγαλύτερα του νησιού και προσφέρει μια μοναδική εμπειρία για φυσιολάτρες και πεζοπόρους.
Οι επισκέπτες μπορούν να απολαύσουν τον αγνό αέρα και τη φυσική ομορφιά του Ομαλού, περιηγούμενοι σε μικρά πετρόχτιστα σπίτια που χρησιμοποιούσαν παλαιότερα οι γεωργοί και κτηνοτρόφοι της περιοχής. Το οροπέδιο είναι ιδανικό για περιπάτους και ορειβασία, με αφετηρία το Ξυλόσκαλο, την είσοδο του περίφημου Φαραγγιού της Σαμαριάς, το οποίο αποτελεί ένα από τα πιο διάσημα μονοπάτια πεζοπορίας της Ευρώπης. Από το Ξυλόσκαλο ξεκινά επίσης η διαδρομή προς το Καταφύγιο Καλλέργη, το οποίο προσφέρει απεριόριστη θέα προς το Κρητικό και Λιβυκό Πέλαγος, καθώς και το φαράγγι της Σαμαριάς.
Οι λάτρεις της σπηλαιολογίας θα βρουν ενδιαφέρον το σπήλαιο του Τζανή, που βρίσκεται στη βόρεια είσοδο του οροπεδίου και δεν έχει εξερευνηθεί πλήρως. Οι αποστολές σπηλαιολόγων έχουν φτάσει σε βάθος 2.520 μέτρων, και στο σημείο υπάρχουν δύο στοές που προσφέρουν μοναδική εξερευνητική εμπειρία.
Το οροπέδιο είναι εύκολα προσβάσιμο μέσω ασφαλτοστρωμένου δρόμου που περιβάλλει την περιοχή. Στην πορεία σας θα συναντήσετε το σπίτι του μεγάλου Κρητικού ήρωα Χατζημιχάλη Γιάνναρη, που βρίσκεται στον οικισμό Λάκκοι. Η περιοχή προσφέρει επίσης επιλογές για διαμονή και φαγητό, με μικρά ξενοδοχεία και παραδοσιακά εστιατόρια που προσφέρουν τοπικά εδέσματα.
Κατά τη διάρκεια του χειμώνα, το οροπέδιο μεταμορφώνεται σε ένα μαγευτικό λευκό τοπίο λόγω των χιονιών, ενώ την άνοιξη και το καλοκαίρι οι επισκέπτες μπορούν να ανακαλύψουν την πλούσια χλωρίδα και πανίδα της περιοχής, περπατώντας σε ένα από τα πολλά μονοπάτια της περιοχής, όπως τα ευρωπαϊκά μονοπάτια Ε4, που οδηγούν σε γραφικούς οικισμούς και σε ορεινά καταφύγια.
Το οροπέδιο του Ομαλού έχει σημαντική ιστορική αξία, καθώς αποτέλεσε καταφύγιο των Κρητών επαναστατών κατά τη διάρκεια των επαναστάσεων εναντίον των Τούρκων. Παρά την προσπάθεια των Τούρκων, η περιοχή ήταν δύσκολο να κατακτηθεί λόγω της γεωγραφικής της θέσης. Επίσης, κατά τη γερμανική κατοχή, λειτουργούσε στην περιοχή ένα μικρό αεροδρόμιο, το οποίο χρησιμοποιήθηκε για τις ανάγκες των Γερμανών.
Η περιοχή είναι πλούσια σε μυθολογία, με τους ντόπιους να αφηγούνται ιστορίες για νεράιδες και τον Κρητογενή Δία, που, σύμφωνα με την παράδοση, είχε τον θρόνο του στην κορυφή του Γκίγκιλου. Στο σπήλαιο του Τζανή, ο θρύλος λέει ότι ακούγεται μουσική, καθώς ένας βοσκός προσπαθούσε να μαγέψει τις νεράιδες της περιοχής.