- Τοποθεσία58 χλμ νότια των Χανίων
- Φυσικό περιβάλλονΈξοδος του φαραγγιού της Σαμαριάς
- ΠρόσβασηΜε πεζοπορία ή θαλάσσια συγκοινωνία
- Παραλίες: Κεντρική παραλία, έπειτα από πεζοπορία Πεύκα, Μαρμαρά
- Ιστορικά μνημείαΕρείπια δύο Τούρκικων κάστρων, Βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Παύλου, Εκκλησία της Παναγίας (15ος αιώνας)
Ο παραθαλάσσιος οικισμός της Αγίας Ρούμελης, που βρίσκεται 58 χιλιόμετρα νότια του νομού Χανίων, στην περιοχή των Σφακίων, αποτελεί τον τελευταίο σταθμό της παγκοσμίως γνωστής πεζοπορίας του φαραγγιού της Σαμαριάς. Η Αγία Ρούμελη, χτισμένη σε έναν μαγευτικό κόλπο, αποτελεί όχι μόνο το τέλος αυτής της διαδρομής, αλλά και έναν αυθεντικό κρητικό προορισμό για επισκέπτες που αναζητούν ηρεμία, φυσική ομορφιά και ιστορικό ενδιαφέρον. Κοντά στον οικισμό βρίσκονται τα ερείπια του Ναού του Ταραίου Απόλλωνα, υποδηλώνοντας τη μακραίωνη ιστορία της περιοχής.
Η πρόσβαση στο χωριό είναι εφικτή είτε μέσω πεζοπορίας είτε μέσω θαλάσσης με πλοίο, το οποίο αναχωρεί από τη Χώρα Σφακίων, το Λουτρό, τη Σούγια ή την Παλαιόχωρα. Οι επισκέπτες φτάνουν σε μια πανέμορφη παραλία με καθαρά νερά, ενώ τα πλοία δένουν σε μια μικρή προβλήτα, η οποία χωρίζει την παραλία σε δύο μέρη. Το δυτικό τμήμα της είναι αμμώδες με κάποια βράχια στο τέλος, ενώ το ανατολικό έχει βότσαλο και διακόπτεται σε κάποιο σημείο από τους κυματοθραύστες που προστατεύουν το ελικοδρόμιο. Στη συνέχεια, η παραλία συνεχίζει με βότσαλο ως την άκρη των βράχων, προσφέροντας ηρεμία και απομόνωση.
Η Αγία Ρούμελη υποδέχεται πάνω από 350.000 επισκέπτες κάθε χρόνο, κυρίως λόγω της δημοφιλούς διαδρομής του φαραγγιού. Ωστόσο, παρά τον αριθμό των τουριστών, ο οικισμός διατηρεί μια γαλήνια ατμόσφαιρα, προσφέροντας άριστες υπηρεσίες αναψυχής. Οι επισκέπτες μπορούν να απολαύσουν τοπικές γεύσεις, εκπληκτική θέα στο Λυβικό Πέλαγος και το γραφικό τοπίο γύρω από την είσοδο του φαραγγιού.
Στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν τα ερείπια δύο Τούρκικων κάστρων, τα οποία μαρτυρούν την οθωμανική παρουσία στην περιοχή. Το πρώτο κάστρο απέχει περίπου 20 λεπτά πεζοπορίας ανατολικά του οικισμού, ενώ το δεύτερο βρίσκεται λίγο πιο μακριά, αν και σώζονται λιγότερα τμήματα από αυτό.
Στα ανατολικά του οικισμού, μετά από 3,5 χλμ. πεζοπορίας, οι επισκέπτες μπορούν να ανακαλύψουν την απομονωμένη παραλία με τα πεύκα, γνωστή ως παραλία Πεύκα. Η παραλία αυτή δεν είναι οργανωμένη, οπότε συνιστάται στους επισκέπτες να προμηθευτούν τα απαραίτητα. Η παραλία έχει κυρίως βότσαλα και η θάλασσα είναι καθαρή και ήρεμη, ιδανική για κολύμπι και χαλάρωση στη φύση. Λίγο πιο πέρα, η παραλία Μαρμαρά, επίσης βραχώδης και με κρυστάλλινα νερά, προσφέρει μια γαλήνια εμπειρία, ενώ στην περιοχή υπάρχουν και τοπικές ταβέρνες για φαγητό. Στα δυτικά του οικισμού, ακολουθώντας την κορυφογραμμή, οι περιπατητές μπορούν να ανακαλύψουν διάφορες μη οργανωμένες παραλίες, οι οποίες προσφέρονται για όσους αγαπούν την περιπέτεια και την ησυχία.
Από τις εκκλησίες της περιοχής, ξεχωρίζει η Βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Παύλου, η οποία χτίστηκε εις μνήμην του περάσματος του Αποστόλου Παύλου από την περιοχή, όπως λέγεται στην παράδοση. Επίσης λέγεται ότι στο σημείο αυτό ο Άγιος Παύλος βάπτιζε τους ντόπιους που επιθυμούσαν να ασπαστούν τον Χριστιανισμό. Επιπλέον, κοντά στην Αγία Ρούμελη συναντάμε την εκκλησία της Παναγίας, η οποία χρονολογείται από τον 15ο αιώνα. Η εκκλησία βρίσκεται ανατολικά του οικισμού και στο εσωτερικό της σώζονται ψηφιδωτά τμήματα. Ο ναός είναι χτισμένος στα ερείπια του ναού του θεού Απόλλωνα και της θεάς Άρτερμις.