Ο Χόνδρος είναι ένα όμορφο χωριό του δήμου Βιάννου, που απέχει περίπου 64χλμ από την πόλη του Ηρακλείου. Πρόκειται για ένα γραφικό οικισμό με κατάλευκα σπίτια και αυλές χρωματιστές και ευωδιαστές από τα πολλά λουλούδια.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό γνώρισμα του δημοτικού διαμερίσματος του Χόνδρου είναι το μεγάλο μήκος των παραλιών. Στο δημοτικό διαμέρισμα του Χόνδρου υπάγονται το Καστρί (από όπου ξεκινάει η παραλία), ο Δερματάς ( όπου καταλήγει η παραλία και βρίσκεται ένας μικρός βιότοπος του Αναποδάρη ποταμού), η Περβόλα και ο Άγιος Ιωάννης.

Νότια του οικισμού ξεκινάει το εντυπωσιακό και δύσβατο φαράγγι με τα πολλά τρεχούμενα νερά, το φαράγγι της Πορτέλας.

Στον Χόνδρο μένουν περίπου 165 κάτοικοι, οι οποίοι ασχολούνται με την γεωργία.

ΙΣΤΟΡΙΑ

Κοντά στο χωριό βρέθηκαν τάφοι που χρονολογούνται στα πρωτομινωικά χρόνια, ενώ στην θέση Ξυναχλάδα βρέθηκε οίκημα των υστερομινωικών χρόνων. Επίσης, στη θέση Ρουσές έχει βρεθεί μικρό αγροτικό ιερό ενώ φαίνεται να υπάρχει στο σημείο και οικισμός. Αγρέπαυλη, του 1600π.Χ., βρέθηκε στην θέση Κεφάλι Λαζανά, ενώ στα νοτιοδυτικά του Χόνδρου, στη θέση Τούρκισσα βρισκόταν μινωικός οικισμός.

Στα σύγχρονα χρόνια ο Χόνδρος αναφέρεται στον Καστροφύλακα το 1583 με την ονομασία Condro, με 278 κατοίκους. Κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας το χωριό ήταν τουρκοχώρι. Μάλιστα, στον Χόνδρο κατοίκησαν αγάδες λόγω του εύφορου εδάφους της περιοχής.

ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ

Ο κεντρικός ναός του Χόνδρου είναι αφιερωμένος στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, ενώ υπάρχουν και αρκετά γραφικά εκκλησάκια όπως του Αγίου Θεοδώρου, του Αγίου Φανουρίου, του Αγίου Αντωνίου, του Αγίου Νικολάου και του Αγίου Ιωάννου.

ΤΟΠΩΝΥΜΙΟ

Το τοπωνύμιο του οικισμού οφείλεται πιθανότατα στον περίφημο ξινόχοντρο ή χόντρο ή τραχανά. Πρόκειται για χοντροαλεσμένο σιτάρι που με διάφορες τροποποιήσεις το χρησιμοποιούν σαν συστατικό στην παραδοσιακή κρητική κουζίνα, καθώς και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας.