Ο Μύρτος είναι ένας γραφικός παραθαλάσσιος οικισμός, της περιφερειακής ενότητας Λασιθίου, που καταφέρνει με σπάνιο τρόπο να διατηρεί το παραδοσιακό του ύφος, ενώ ολοένα και αναπτύσσεται τουριστικά. Ο οικισμός είναι χτισμένος κοντά στις όχθες του ποταμού Κρύου, πλησίον της εξόδου του επιβλητικού φαραγγιού της Σαρακίνας, σε μία περιοχή κατάφυτη από μπανανιές. Ο Μύρτος απέχει περίπου 14 χλμ από την Ιεράπετρα.
Το χωριό ανήκει διοικητικά στον διευρυμένο δήμο Ιεράπετρας και στην τοπική του κοινότητα συγκαταλέγονται οι οικισμοί Γαβρίλης (με 19 κατοίκους), Καλλιθέα (με 40 κατοίκους), Κοπάνες (με 99 κατοίκους) και ο Νέος Μύρτος (με 21 κατοίκους). Στον Μύρτο μένουν 441 κάτοικοι, σύμφωνα με την απογραφή του 2011.
Οι κάτοικοι της περιοχής ασχολούνται με την γεωργία και συγκεκριμένα με την καλλιέργεια μπανάνας και εσπεριδοειδών, ενώ κατά την διάρκεια των θερινών μηνών στρέφονται και στον τουριστικό τομέα.
Στον Μύρτο υπάρχει πληθώρα ξενοδοχείων, ενοικιαζόμενων δωματίων, καφετεριών, ταβερνών, σούπερ μάρκετ, καθώς επίσης τράπεζες και ιατρείο.
Σίγουρα αξίζει τον κόπο να κάνετε μια βόλτα στα γραφικά στενά του οικισμού μετά από το μπάνιο σας και να επισκεφτείτε την Αρχαιολογική Συλλογή Μύρτου.
ΠΑΡΑΛΙΑ
Στον Μύρτο συναντάμε μια από τις ωραιότερες παραλίες της νότιας πλευράς της περιφερειακής ενότητας Λασιθίου. Η κεντρική παραλία βρίσκεται μπροστά από τον οικισμό και εκτείνεται προς τα δυτικά, όπου και γίνεται περισσότερο πλατιά. Χαρακτηριστικά της παραλίας είναι η χοντρή άμμο και τα πεντακάθαρα μπλε νερά της περιοχής.
Ένα ακόμα θετικό της παραλίας του Μύρτους είναι ότι δεν πιάνουν ισχυροί άνεμοι, ενώ ακόμα και τον χειμώνα σπάνια η θερμοκρασία πέφτει κάτω από τους 12 βαθμούς.
Τμήμα της κεντρικής παραλίας είναι οργανωμένο με ομπρέλες, καρέκλες, ναυαγοσώστη, υποδομές για θαλάσσια αθλήματα και beach volley κ.ά., ενώ μπορείτε επίσης να βρείτε σχολή ιστιοπλοΐας.
Ανατολικά του οικισμού υπάρχει άλλη μία παραλία με βότσαλα και αλμυρίκια. Η παραλία εκτείνεται παράλληλα με τον δρόμο που ενώνει τον Μύρτο με την Ιεράπετρα.
ΙΣΤΟΡΙΑ
Στην θέση Φούρνου Κορυφη, κοντά στο Μύρτος, ανακαλύφθηκαν ερείπια προανακτορικού μινωικού οικισμού, που χρονολογείται από το 3000 - 2600 π.Χ. και ενός ανακτορικού που πιθανολογείτε ότι χτίστηκε έως το 1600 π.Χ. Επίσης, ερείπια ρωμαϊκής πόλης με λιμάνι και θερμαινόμενα ψηφιδωτά ρωμαϊκά λουτρά βρέθηκαν στην θέση Άγιος Αντώνιος.
Κατά την διάρκεια της Γερμανικής κατοχής εκτελέστηκαν 19 κάτοικοι του οικισμού, ενώ το χωριό δεν καταστράφηκε ποτέ ολοκληρωτικά.
Ο Μύρτος ξεκίνησε να γνωρίζει την τουριστική ανάπτυξη την δεκαετία του 1960.
ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ
Πολιούχος του οικισμού είναι ο Άγιος Αντώνιος, ενώ στον Μύρτο συναντάμε τους ναούς και τα ξωκλήσια των Αγίων Αναργύρων, των Αγίων Αποστόλων, του Αγίου Γεωργίου, Τρύφωνα, Ραφαήλ και του Αγίου Παντελεήμονα.