Ο Λέντας, με το πέτρινο λιοντάρι του να προστατεύει το Λυβικό πέλαγος, βρίσκεται στις νότιες πλαγιές των Αστερούσιων όρεων, 74χλμ από την πόλη του Ηρακλείου.

Η πρόσβαση στον οικισμό γίνεται από τους Αγίους Δέκα ή από ένα στενότερο δρόμο από το χωριό Μιαμού. Οι δύο αυτοί δρόμοι είναι ασφαλτοστρωμένοι. Μια άλλη επιλογή είναι μέσω του χωματόδρομου απο την Τρυπητή.

Στην απογραφή του 2011 καταγράφηκαν 79 μόνιμοι κάτοικοι.

ΠΑΡΑΛΙΕΣ ΛΕΝΤΑ

Στην ευρύτερη περιοχή του Λέντα βρίσκονται πολλές όμορφες και ήσυχες παραλίες. Μπροστά από τον οικισμό υπάρχει οργανωμένη παραλία. Κοντά σ’ αυτήν μπορεί κανείς να βρει ταβέρνες, καφετέριες και ενοικιαζόμενα δωμάτια.

Ανατολικά της βρίσκεται το ακρωτήριο Ψαμιδομούρι και δυτικά το γνωστό ακρωτήρι Λιοντάρι.

Στην περιοχή γεννούν και επωάζουν τα αυγά τους οι προστατευόμενες χελώνες caretta-caretta.

Αν θέλετε περισσότερη ηρεμία μπορείτε να επισκεφτείτε τις γειτονικές παραλίες του Δυτικού, της Λούτρας, του Τζίγκουνα και του Τράφουλα. Λίγο πιο μακρυά, στον δρόμο που ενώνει τον Λέντα με τους Καλούς Λιμένες βρίσκεται ο παραθαλάσσιος οικισμός Πλατιά Περάματα.

Δυτικό

Στον δρόμο που ενώνει τον Λέντα με τον Τσίγκουνα βρίσκουμε την όμορφη παραλία του Δυτικού. Η παραλία του Δυτικού είναι γνωστή και ως αποικία των χίπηδων. Στο σημείο επιτρέπεται ο γυμνισμός και το camping.

Στο Δυτικό υπάρχουν εστιατόρια και ενοικιαζόμενα δωμάτια και συχνά διοργανώνονται beachparty.

Τζίγκουνας

Αν ακολουθήσετε από τον Λέντα τον μικρό δυτικό δρόμο κατά μήκος της θάλασσα θα βρεθείτε στην μαγευτική παραλία του Τζίγκουνα.

Το τοπίο είναι τραχύ και άγριο αλλά η παραλία είναι έτοιμη να φιλοξενήσει τους φίλους του camping. Στο σημείο υπάρχουν ταβέρνες και ενοικιαζόμενα δωμάτια.

Ανάμεσα στον Τζίγκουνα και στο Λέντα βρίσκεται και οι όμορφες παραλίες του Γερόκαμπου.

Λούτρα

Στην Λούτρα έχει μεταφερθεί το λιμανάκι που υπήρχε παλιότερα στον οικισμό του Λέντα. Η Λούτρα βρίσκεται 5 χλμ ανατολικά του οικισμού. Στον όρμο της Λούτρας υπάρχουν κατά καιρούς αγκυροβολημένα αλιευτικά, ιστιοφόρα και σκάφη.

Ψηλότερα από τον κόλπο υπάρχει ξενοδοχείο και μερικά εστιατόρια με δωμάτια.

Η περιοχή χαρακτηρίζεται απομονωμένη κι έτσι την περίοδο αιχμής του καλοκαιριού, εδώ, μπορείτε να βρείτε κάποια μοναχική παραλία.

Τράφουλας

Το πιο εντυπωσιακό τοπίο της περιοχής βρίσκεται σίγουρα στον Τράφουλα. Για να φτάσει κανείς στην παραλία του Τράφουλα θα πρέπει να κατέβει το ομώνυμο φαράγγι που βρίσκεται λίγα μέτρα ανατολικά από την Λούτρα.

Τα βράχια έχουν σχήμα γλυπτών. Όσοι έχουν επισκεφτεί την περιοχή λένε ότι “εδώ αισθάνεται κανείς σαν να είναι σε άλλο πλανήτη”. Εδώ λέγεται ότι πέτρωσε ο κροκόδειλος της Κλεοπάτρας (βλ. μύθο).

Η παραλία δεν είναι οργανωμένη.

ΙΣΤΟΡΙΑ

Ανασκαφές φανερώνουν ότι στην περιοχή υπήρχε πρωτομινωικός οικισμός που χρονολογείται από το 2.500- 1.900 π. Χ. Ο οικισμός είχε, όπως φαίνεται, εμπορικές σχέσεις με την Αίγυπτο.

Σε θολωτούς τάφους πρωτομινωικού τύπου βρέθηκαν πολλά λίθινα και πήλινα αγγεία με πρωτοφανή σχήματα (σκαραβαίοι κλπ.).

Η αρχαία πόλη Λεβήν ήκμασε στα ελληνορωμαϊκά χρόνια, ως λιμάνι της Γόρτυνας αλλά και ως ιερή πόλη, όπου λατρευόταν ο Ασκληπιός και η Υγίεια Σώτειρα.

Το αρχαιότερο μνημείο της Λεβήνος είναι ο Θησαυρός. Πρόκειται για ένα τετράγωνο πηγάδι βάθους 1.090 μ. που χρονολογείται από το 2ο ή τον 1ο αιώνα π. Χ. Στο βάθος του ναού του Ασκληπιού σώζεται βωμός, όπου ήταν τοποθετημένα τα αγάλματα του Ασκληπιού και της Υγιείας, τα οποία έσπασαν οι χωρικοί τα τελευταία χρόνια αναζητώντας χρυσό μέσα σε αυτά.

Ανατολικότερα σε βάθος 3,30μ. βρέθηκε πηγή του νερού με θεραπευτικές ιδιότητες. Υπήρχαν επίσης κολυμπήθρες , οι οποίες επικοινωνούσαν μεταξύ τους. Μέσα στις κολυμπήθρες λούζονταν οι ασθενείς.

Η Λεβήν εγκαταλείφθηκε κατά τον 7ο ή 8ο αιώνα, όπως και πολλές άλλες παραλιακές πόλεις, εξαιτίας της πειρατείας.

ΤΟΠΩΝΥΜΙΟ

Το όνομα είναι προελληνικό και ετυμολογείται από το φοινικικό Λάβι, που σημαίνει λιοντάρι ή από την προελληνική λέξη Λέβυνθος.

ΜΥΘΟΙ

Οι μύθοι στο Λέντα σχετίζονται με τα σχήματα των βράχων της περιοχής. Πράγματι, στο σημείο που βρίσκεται το Ακρωτήρι Λιοντάρι σχηματίζεται το κεφάλι ενός λιονταριού, το οποίο είναι ορατό αν το κοιτάξει κανείς από μακριά. Σύμφωνα με την μυθολογία, ένα από τα λιοντάρια που έσυρε την άμαξα της Ρέας έγινε πέτρα στη θέση αυτή.

Ένας άλλος μύθος αναφέρει ότι η Κλεοπάτρα επισκέφτηκε τον τόπο, έχοντας μαζί της ένα λιοντάρι, ένα ελέφαντα κι ένα κροκόδειλο. Η Κλεοπάτρα μαγεύτηκε τόσο από τον τόπο που άφησε εκεί τα ζώα της για να τον προστατεύουν. Ο βράχος που θυμίζει ελέφαντα βρίσκεται απέναντι από το ακρωτήρι Ψαμιδομούρι, ενώ με κροκόδειλο μοιάζει το ακρωτήρι του Τράφουλα.