- Τοποθεσία12 χλμ. από τον Άγιο Νικόλαο, 3 χλμ. από τη Νεάπολη
- Πληθυσμός174 κάτοικοι (2011)
- ΙστορίαΚατοίκηση από την υστερομινωική εποχή, σημαντικό χωριό κατά την ενετοκρατία και τουρκοκρατία
- Εκκλησίες19 εκκλησίες, συμπεριλαμβανομένων της Παναγίας Κουμπελίνας και της Αγίας Τριάδας
- ΑξιοθέαταΠαραδοσιακά σπίτια, παλιές βρύσες, γραφική ατμόσφαιρα
Ο Χουμεριάκος είναι ένας γραφικός οικισμός στον νομό Λασιθίου, μόλις 12 χλμ. από τον Άγιο Νικόλαο και 3 χλμ. από τη Νεάπολη. Το χωριό, το οποίο κάποτε ήταν έδρα δήμου, φημίζεται για τα παραδοσιακά του κτίσματα που σε ταξιδεύουν σε άλλες εποχές και για τις πανέμορφες βρύσες που κάποτε προσέφεραν δροσιά στους κατοίκους. Με πληθυσμό 174 κατοίκους (απογραφή 2011), ο οικισμός διατηρεί έντονα την πολιτιστική του κληρονομιά.
Οι επισκέπτες μπορούν να απολαύσουν τον περίπατο μέσα από τα παραδοσιακά σπίτια και τις παλιές βρύσες του χωριού, που θυμίζουν την παλιά αίγλη του τόπου. Ο οικισμός προσφέρει ένα νοσταλγικό ταξίδι στο παρελθόν, ιδανικό για όσους αναζητούν ηρεμία και ιστορικό ενδιαφέρον.
Το χωριό φαίνεται να κατοικείται ήδη από την υστερομινωική εποχή, με σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα που μαρτυρούν την πλούσια ιστορία του. Κατά την ενετοκρατία, ήταν ένα από τα τρία μεγαλύτερα χωριά της επαρχίας Μιραμπέλου, ενώ κατά την τουρκοκρατία ήταν το μοναδικό χωριό της περιοχής με μουσουλμανική παρουσία.
Ο Χουμεριάκος είναι γνωστός για τις 19 εκκλησίες του, με σημαντικότερες την Παναγία Κουμπελίνα και το Βενετσιάνικο εκκλησάκι της Αγίας Τριάδας. Η παρουσία τόσων εκκλησιών μαρτυρεί τη θρησκευτική παράδοση και την αρχιτεκτονική κληρονομιά του οικισμού.